Vòng bi cầu tiếp xúc góc là loại vòng bi có rãnh lăn trong và ngoài bị lệch trục, tạo ra một góc tiếp xúc xác định giúp chịu đồng thời tải hướng kính và tải dọc trục.
.jpg)
Khác với vòng bi rãnh sâu, loại này được thiết kế đặc biệt để chịu tải dọc trục lớn hơn và tăng độ cứng vận hành.
Vòng bi cầu tiếp xúc góc có góc tiếp xúc thường gặp là 15°, 25°, 30° hoặc 40°; góc càng lớn thì khả năng chịu tải dọc trục càng cao. Vòng bi một dãy thường chỉ chịu lực dọc trục theo một chiều nên được lắp thành cặp (DB/DF/DT) để vận hành hai chiều và kiểm soát độ cứng.
Ngược lại, vòng bi rãnh sâu có rãnh đối xứng, chịu tải hướng kính là chính và chỉ chịu tải trục mức trung bình theo cả hai chiều.
Trong thực tế, vòng bi tiếp xúc góc được ưa chuộng trong các ứng dụng cần độ chính xác và tải dọc trục cao như trục chính máy công cụ, bơm công nghiệp, hoặc hộp số, nơi cần tối ưu độ cứng và tốc độ cao. Khi đó, lựa chọn đúng góc tiếp xúc và cách ghép cặp sẽ quyết định hiệu quả vận hành và độ bền sản phẩm.
Vòng bi cầu tiếp xúc góc có cấu tạo gồm vòng trong, vòng ngoài, bi, và lồng bi, với rãnh lăn được thiết kế tạo góc tiếp xúc xác định – thường là 15°, 25°, 30° hoặc 40°.
Góc này giúp vòng bi chịu tải kết hợp (vừa hướng kính vừa hướng trục) hiệu quả hơn, đồng thời tăng độ cứng trục và giảm ma sát khi hoạt động ở tốc độ cao.
Về nguyên lý, các viên bi truyền tải theo đường tiếp xúc nghiêng, tạo ra lực trục kể cả khi chỉ có tải hướng kính. Nhờ đó, lực được phân bố đồng đều hơn giữa các viên bi, giảm hiện tượng trượt và tăng tuổi thọ khi vòng bi được thiết kế đúng góc và có tiền tải phù hợp.
Lựa chọn góc tiếp xúc phụ thuộc vào nhu cầu:
Góc lớn (30°–40°): tăng khả năng chịu tải trục – thích hợp cho đầu bơm, đầu trục máy công cụ.
Góc nhỏ (15°–25°): ưu tiên tốc độ cao, ít sinh nhiệt – lý tưởng cho trục chính tốc độ cao hoặc hộp số hàng không.
Lưu ý: Vòng bi hai dãy thường dùng góc 25°, mô phỏng bố trí DB, còn loại bốn điểm tiếp xúc (góc ~35°–40°) hỗ trợ tải hai chiều chỉ với một hàng bi – giúp tiết kiệm không gian lắp đặt.
Vòng bi cầu tiếp xúc góc thường được sử dụng tại các vị trí chịu tải hướng trục và tốc độ cao trong các nhà máy xi măng, thép và tuabin gió.
Trong ngành xi măng, loại vòng bi này xuất hiện phổ biến ở bơm bùn, quạt ly tâm, máy nén và thiết bị làm lạnh, nơi cần chịu tải kết hợp và môi trường nhiệt độ cao. Các dòng ACBB với vật liệu HTF và thiết kế khớp nâng cao đã được chứng minh giúp tăng gấp đôi tuổi thọ, giảm hơn 50% chi phí bảo trì hằng năm.
Tại nhà máy thép, ACBB thay thế vòng bi chặn trục trong các dàn cán tốc độ cao, đặc biệt ở trục cán chính. Thiết kế này giúp giảm hiện tượng hỏng hóc vòng bi trục, duy trì tốc độ cán cao và hạn chế dừng dây chuyền — yếu tố sống còn với các quản lý vận hành.
Trong tuabin gió, ACBB được dùng cho trục máy phát, hộp số trung gian và trục nhanh, cũng như trong cụm yaw/pitch. Loại có lớp cách điện hoặc gốm giúp giảm sự cố do dòng điện rò, trong khi ACBB hai dãy tiếp xúc góc giúp giảm mài mòn trong điều kiện tải dao động, giảm thiểu thời gian dừng máy và chi phí thay thế có thể lên tới hàng trăm nghìn USD.
Việc chọn đúng loại vòng bi cầu tiếp xúc góc không chỉ giúp giảm sự cố và chi phí bảo trì mà còn bảo vệ uy tín của bạn trước đối tác và sếp — một khoản đầu tư nhỏ cho một rủi ro lớn được loại bỏ.
Để chọn đúng vòng bi cầu tiếp xúc góc, bạn cần xem xét kỹ đặc điểm tải, tốc độ, cấu hình và nhà cung cấp để đảm bảo hiệu suất và độ tin cậy tối ưu.
Vòng bi cầu tiếp xúc góc (ACBB) có ưu điểm vượt trội về khả năng chịu tải kết hợp (tải hướng trục và hướng kính), phù hợp cho các ứng dụng tốc độ cao như động cơ, trục máy công cụ hoặc hộp số công nghiệp. Góc tiếp xúc nhỏ (15°–25°) lý tưởng cho tốc độ cao, trong khi góc lớn (30°–40°) giúp tăng khả năng chịu tải trục.
Các cấu hình ghép cặp như DB, DF, DT hoặc thiết kế bốn điểm tiếp xúc (QJ/QJF) cho phép linh hoạt tối đa về không gian lắp đặt và hướng chịu tải. Sử dụng vòng bi ghép đôi chính xác theo preload và cấp dung sai (P6/P5) giúp tăng độ cứng, giảm rung và ổn định dưới tải động. ZWZ cung cấp các bộ vòng bi đã định sẵn độ dơ/tiền tải (ví dụ: CA/CB/CC cho series 7200/7300), giúp tránh lỗi do lắp ráp tại hiện trường.
Cần đảm bảo vòng bi đi kèm với chứng nhận chính hãng, bảo hành, và hồ sơ kỹ thuật rõ ràng từ nhà phân phối ủy quyền. Điều này không chỉ giảm nguy cơ hàng giả mà còn bảo vệ tiến độ thi công và quyền lợi pháp lý nếu có lỗi sản phẩm.
Nếu bạn đang vận hành động cơ tốc độ cao hoặc máy gia công chính xác, hãy ưu tiên loại 15°–25° DB pair, P6/P5, lồng polyamide và bôi trơn phù hợp với tải.
Cách nhận biết vòng bi cầu tiếp xúc góc chính hãng không thể chỉ dựa vào quan sát bằng mắt thường.
Vì hàng giả hiện nay được làm rất tinh vi, nhìn gần giống thật từ hộp cho tới mã khắc laser, nên nếu chỉ nhìn hình thức sẽ không đủ để đảm bảo an toàn cho máy móc và uy tín của doanh nghiệp. Việc sử dụng vòng bi giả đã được chứng minh là gây hư hỏng sớm, dừng máy đột xuất, nguy cơ tai nạn lao động, và thậm chí dẫn đến tranh chấp hợp đồng, vi phạm quy định kỹ thuật.
Để phân biệt chính xác, bạn cần kết hợp nhiều phương pháp xác minh:
Nếu có dấu hiệu bất thường, hãy cách ly lô hàng và gửi mẫu về hãng để xác thực chính thức. Một quy trình kiểm định bài bản sẽ giúp kỹ sư và chủ nhà máy tránh rủi ro vận hành, bảo vệ uy tín cá nhân, và đảm bảo đúng tiến độ sản xuất.
Khi thời gian và uy tín của bạn phụ thuộc vào từng chi tiết kỹ thuật, việc nắm rõ cấu tạo và nguyên lý hoạt động của vòng bi cầu tiếp xúc góc không còn là tùy chọn — mà là lợi thế cạnh tranh. Bejako, đại lý ủy quyền chính thức của vòng bi ZWZ tại Việt Nam, luôn cam kết cung cấp tài liệu rõ ràng, bảo hành minh bạch, và giao hàng nhanh. Hãy để kỹ thuật làm việc thay bạn, bắt đầu tại bejako.vn.
